HERINNERING AAN DE KERSENPLUK

Voor meer herinneringen over Enspijk klopten we aan bij ‘de fietsenmaker' de heer C.E. (Cees) van der Plaat aan de Molenkampstraat 3A.


 

 

foto: Margot van Aarsen

 

Sinds 1960 mocht hij zichzelf Enspijker noemen. In dat jaar trouwde hij met Geertje van Mourik. Haar ouders woonden aan de Molenkampstraat, op de plek waar nu het buurhuis van Cees staat.

 

Cees groeide op in Rumpt, in 't veld, waar hij op 28 april 1929 als oudste zoon werd geboren aan de Nieuwendijk 1. Zijn vader was landarbeider en het gezin telde nog een zoon en dochter. Zijn lagere schooltijd bracht hij door in Rumpt op de Openbare school aan de Dorpsdijk, één uur heen en één uur terug lopen, want een fiets kon er in die tijd niet vanaf. Hij mocht maar 5 jaar naar school, want hij was 'ongelukkig' geboren, op de pijldatum 1 april was hij nog geen 6 en moest dus maar een jaar wachten voor hij werd toegelaten op school.


 

 

de kersenpluk, aan de dis met hoenderik en bussel - 1940

 

De hoenderik


Een van zijn jeugdherinneringen betreft de kersenpluk, een drukke tijd. De plukkers, onder leiding van de voorplukker, stonden vanaf het krieken van de dag op hoge ladders. De geplukte kersen gingen in de hoenderik (=kersenmand), een houten bak die met een haak, gemaakt van een dik stuk tak in v-vorm, aan een touw aan de ladder hing. Zodra de hoenderik vol was werd het touw gevierd en gingen de kersen naar beneden. Daar werden ze uitgestald op de dis, een lange tafel, waar ze uitgezocht en over bussels ( = manden van wilgenteen) verdeeld werden. Dit was meestel vrouwen werk. De kersenpluk was zwaar werk, lange dagen op hoge ladders, want het waren hoogstam boomgaarden. Ook in Enspijk waren veel kersen ‘bogerds', maar de kersenpluk was kostbaar en niet lonend en zo verdwenen op den duur de meeste kersen bogerds uit het landschapsbeeld.

Maar voor Cees was de kersentijd het een goed seizoen, want als jongen mocht hij met zijn vriendjes onder de bomen de kersen oprapen die naast de hoenderik vielen. “Niet plukken !” riep de voorplukker dan, “alleen rapen”. De kersen gingen mee naar huis waar de hele familie ervan kon genieten.

 

Aanleg van de A2


Cees herinnert zich nog de aanleg van de A2 begin jaren ‘30, een belangrijke verandering, ook voor het leven rond Enspijk. Zijn vader heeft daaraan gewerkt, aan de aanleg van de kruising (in die tijd was er geen klaverblad) van de A2 en de A12. Het weekloon lag op 20 gulden en dat was aantrekkelijk, want bij een boer verdiende je maar 9 gulden in de week.

 

Waalbrug bij Zaltbommel 1933_custom.jpg

 

 

 

 

 

 


Waalbrug bij Zaltbommel 

1933

       

Lekbrug bij Vianen 1936.jpg

 

 

 

 



Lekbrug bij Vianen, 1936

 

 

Veel mannen uit Rumpt, Deil en Enspijk werkten aan het A2 project. Dan vetrokken ze op zondagavond per fiets richting Utrecht. Er ging een deken en een stuk spek mee. Ze bleven dan de hele week daar en sliepen in een oude varkensstal op britsen van plank en stro. Een jongen uit Deil die niet sterk genoeg was om aan de weg te werken, kookte het avondmaal, aardappelen en spek, zodat voor de mannen na het werk het eten klaar stond. Vrijdagavond vertrokken ze dan naar huis, om een dag bij hun familie door te brengen.

Nadien kwam er werk voor het Ministerie van Defensie, onder Colijn; er moesten bunkers aangelegd worden voor de waterlinie tussen Asperen en Gorinchem langs de Diefdijk, dit alles ter voorbereiding van het onderwater laten lopen ter verdediging in oorlogstijd.

 

Op de boerderij


Cees zelf ging werken op zijn 12e; op een vrijdagmiddag ging hij voor het laatst naar school en begon meteen op de maandag daarna met werken: in dienst bij een bedrijf in Rumpt, een proefboerderij van de Firma Duifjes uit Koog aan de Zaan. Dat was in 1937. De Fa. Duifjes had in Koog aan de Zaan een veevoeder fabriek. Het doel van de proefboerderij in Rumpt was om een nieuwe manier van boeren te ontwikkelen en om hun eigen productie van veekoeken en meel te promoten. Zij hadden een nieuwe benadering voor de melkveehouderij.

Onder andere werd een nieuwe techniek voor het verwijderen van distels ingevoerd; distels waren een hardnekkig onkruid in het akkers, graas gebied voor de koeien. Voordien werden de distels verwijderd met de zeis, maar Cees moest leren werken met een speciaal ontwikkelde lange tang, waarmee hij de distels moest verwijderen met wortel en al, een tijdrovend werk. Voordien werd het vee gevoederd met hooi en meel van gemalen haver en gerst en met pulp van bieten – voornamelijk afkomstig van de de NV Neder-Betuwsche Beetwortelsuikerfabriek in Geldermalsen.

De nieuwe voedermethode was: kuilgras, veekoeken en meel uit de fabriek van Duifjes en gedroogd gemalen gras. Dit werd gedroogd en gemalen in de voormalige grasdrogerij in Geldermalsen.

De oude boeren in de omgeving reageerden sceptisch op deze ‘moderne' methoden, maar jongere boeren namen de moderne visie over.

Cees werkte 4 jaar op de proefboerderij, daarna 8 jaar op een andere boerderij bij de familie van Asch, daarna in de woningbouw in Culemborg.

Na zijn huwelijk werkte hij 15 jaar als nationaal- en internationaal chauffeur bij de verffabriek van Mourik in Deil en daarna was hij nog 12 jaar in dienst als chauffeur en technisch vakman bij de Stichting Rijdende School in Geldermalsen, een organisatie die het basisonderwijs voor kinderen van kermisexploitanten verzorgde. Cees was o.a. verantwoordelijk voor het plaatsen van de mobiele schoollokalen in de nabijheid van kermissen.

 

Toen hij zich in 1960 na zijn huwelijk met Geertje aan de Molenkampstraat vestigde, was de verkeerssituatie daar als volgt: de Provinciale weg was nog niet aangelegd en de Molenkampstraat was een drukke doorgaande weg van Rumpt naar Geldermalsen. De kruising met de A2 was een vlakke kruising en verkeer van heinde en ver sloeg op die kruising bij Enspijk af, richting Geldermalsen om naar de fruitveiling te gaan. Vanuit Enspijk gezien stond vlak naast de kruising aan de overkant van de A2 in het begin van de jaren '50 een oude tramwagon. Daar woonde Jo van Dijk.

Jo, oorspronkelijk uit Beesd en getrouwd met Mijntje van de Water, had zich in de tram gevestigd als fietsenmaker en tevens verkocht hij broodjes en worst aan passanten. Later verhuisde hij en bouwde links op de hoek van de Molenkampstraat en Haarstraat een huis/annex garage bedrijf, benzine station en handel in electrische huishoudelijke apparatuur.


Het fietsenmaker vak

 

Het is bij Jo, in de oude tramwagon, dat Cees in zijn vrije tijd het fietsenmakervak heeft geleerd. Vrouw Geertje verdiende de kost als coupeuse en maakte ook voor veel Enspijkers jurken, rokken, jassen en pakken op maat. Samen brachten ze 2 dochters groot en in 2008 is Geertje helaas overleden. Cees, nu 80 jaar, is nog steeds actief als fietsenmaker, kookt zijn eigen potje, fiets iedere dag zijn rondje door het dorp en krijgt veel bezoek in zijn garage, niet alleen voor een kapotte fiets maar ook gewoon voor een gezellig kletspraatje.


 

Tijd voor een praatje

 

Cees aan het werk

foto's Margot van Aarsen

 

Cees van der Plaat is in 2018 overleden. 


Deze herinneringen werden opgetekend door Nina van Toulon, juli 2009

 


NIEUWS & ACTIVITEITEN
13-03-2024
DORPSBORREL - ELKE 1E VRIJDAG VAN DE MAAND

lees verder..
12-03-2024
ENSPIJKS KWARTAALTJE APRIL 2024

lees verder..
18-12-2023
Samenwerking voor een mooi en duurzaam dorp

lees verder..
27-09-2023
Nieuwsbrief September 2023
Hierbij onze laatste nieuwsbrief inclusief de uitslag van de enquete over de carpoolplaats.
lees verder..
06-06-2023
ENSPIJKS KWARTAALTJE JUNI 2023

lees verder..
15-03-2023
ENSPIJKS KWARTAALTJE MAART 2023

lees verder..
25-12-2022
Duurzame Warmte Enspijk 9 januari 2023 inwoners avond La Place
Inloop vanaf 19.00
lees verder..
15-12-2022
ENSPIJKS KWARTAALTJE DECEMBER 2022

lees verder..
15-09-2022
LEZING ‘ENSPIJK, HEERLIJKHEID, KASTEEL EN DORP’

lees verder..
07-09-2022
ENSPIJKS KWARTAALTJE SEPTEMBER 2022

lees verder..
03-09-2022
PRIJSUITREIKING ZONNEBLOEMENWEDSTRIJD 2022

lees verder..
01-06-2022
ENSPIJKS KWARTAALTJE JUNI 2022

lees verder..
23-05-2022
Duurzame Warmte Enspijk (DWE) update

lees verder..
01-03-2022
ENSPIJKS KWARTAALTJE MAART 2022

lees verder..